2017/07/13

Լռության ձայնը




Լռությունը խոսեց էլի,
Իսկ դուք գիտե՞ք ինչ է լինում,
Երբ նա երկար լռությունից
Ձանձրանում է ու խոսք ասում։

Թե չգիտեք․ հիմա կասեմ,
Որ իմանաք ինչն է փոխվում,
Թե ինչպես է ողջ աշխարհը
Ալյուրի պես մանր մաղվում,
Թե միայն մաղվելը լիներ՝
Կասեի․ «ոչինչ մաքրանում է...»,
Բայց նա մաղվելու հետ մեկտեղ
Քաշը կորցնում, մանրանում է։

Մենք չենք լսում խոսքը նրա,
Էլ ուր մնաց տանք պատասխան,
Միայն գիտենք, որ խոսում է,
Իսկ խոսքին իր չկա սահման։

Ու այդ խոսքը, որ ձայն չունի,
loading...
Քանի ձայն է անդունդ գցել,
Լռությունը բերան չունի,
Բայց քանի բերան է փակել։

Լռությունը խոսեց էլի,
Իսկ դուք գիտե՞ք ինչ է լինում,
Երբ նա երկար լռությունից
Ձանձրանում է ու խոսք ասում։

Նախորդ դարի գրքերը




Կարդալով նախորդ դարի գրքերը,
Գալիս է զգացում, որ ես եմ գրել,
Որ ես եմ նրանց ստեղծողն ու  տերը,
Որ նրանց ձայնից իմ վիզն են կտրել։

Գալիս է զգացում, որ ես եմ նրանց
Գիշերը արթուն արարել, ստեղծել,
Եվ հետո հանձնել ականջին մարդկանց,
Ու հետո նրանց սիրտը նվաճել։

Ախ հին գրքերն այդ՝ հոգուս հարազատ,
Կարծես դարձրել են տուժողը իրենց,
Ասես նրանցո՛վ սիրտս հուսահատ,
Սիրելու մասին հավիտյան լռեց։

loading...


Կարդալով նախորդ դարի գրքերը,
Գալիս է զգացում, որ հերոսն եմ ես,
Այն հերոսը, որ կամ սիրուց մեռավ,
Կամ ձեռքի սրով սերը ապրեցրեց։

Գալիս է զգացում որ Մախլուտոն եմ,
Ով ոտքի ելավ կանչով ռանչպարի,
Կամ քաջ ֆիդայի Արծիվ Պետոն եմ,
Նայում եմ քարոտ իմ ճանապարհին։

Նայում եմ քարոտ իմ ճանապարհին,
Որ գրքից գիրք է ինձ տեղափոխում,
Բայց անցած դարի հին գրքերի մեջ,
Ես նորովի եմ իմ հինը գրում։

Կարդալով նախորդ դարի գրքերը,
Գալիս է զգացում, որ ես եմ գրել,
Որ ես եմ նրանց ստեղծողն ու  տերը,
Որ նրանց ձայնից իմ վիզն են կտրել։

2017/07/10

Վալս




Ինչ որ հին ձայն եմ լսում,
Այս ջութակի նոտաներում,
Որը հին է տարիքիցս,
Բայց հասակակից է թվում։

Կարծես իր հետ եմ ծնվել,
Մանկուց իր հետ եմ ապրում,
Ասես․ երաժիշտը ինձ հետ
Հիմա այդ երգն է արարում։

Ի՞նչ է ասում ջութակն այս՝
Նուրբ ձեռքերում նվագողի,
Գուցե ափսոսում է ինձ պես,
Կամ շշնջում գաղտնագողի։

Լուսնի ականջին շշնջում,
Լույս է ուզում ավելի,
Որ  երեկոն այս հրաշք
Ավելի երկար տևի։

Հավաքվեն սիրահարները
Ու վալս պարեն անդադար,
Եվ սերը իրենց ապրի
Երաժշտության պես երկար։

Այն երաշտության, որը
Կարծես ես եմ արարել,
Ու երանի տողերս
Իմանային նվագել։

Թեպետ հաճախ նվագում են,
Ու երգում են ինչ որ երգ,
Որը կարծես չեմ լսել,
Որով չեմ ապրել երբեք։

Բայց ինչքան էլ նվագեմ,
Այդ հին երգը չեմ գրի,
Որը իմ ականջի մեջ
Երբեք չպիտի լռի։

2017/07/02

Չտես նորաձևություն


Ամեն մեկը յուրովի է ընկալում բարոյականություն ասածը, մարդ կա այն միայն մարմնականի մեջ է տեսնում, մարդ կա՝ նաև տեսնում է հոգու և մտքի մեջ, և մարդ էլ կա ձգտում է բարոյական համարվել դիմացինի կողմից, իսկ իրականում թաքուն գնալ ամեն տեսակ արարքի սեփական ցանկությանը հասնելու համար։
Չգիտեմ թե այս տեսակներից որոնք են ավելի նախընտրելի, բայց այդ տեսակների մասին չէ որ այժմ կուզենայի խոսել, այլ այն տեսակի մասին որոնք ձգտում ենք քայլել ժամանակի ճանապարհով, որքան էլ, որ այն ձախ ընթանա ու բեկումնային լինի վատ առումով։
Մենք սիրում ենք լսել Եվրոպական դուդուկը ու պարել վերջինիս հնչյուններով, իսկ երբևե մտածում ենք, կամ հասկանում ենք թե ինչեր ենք կորցնում, որոնք վայել են հային և հայուհուն, ու որոնք նաև պահել են հայությունն ու հայկականությունը։
Ինչը համարվում է այսօր արտերկրում նորաձև կամ հաճախ ինչպես ասում ենք "մոդա" մենք դա կիրառում ենք, հաճախ դրանցով իսկ ձեռ առնելով մեր պապական ավանդույթներին, այն ավանդույթներին որոնց շորհիվ մենք մեր ազգայինը պահել և ապրել ենք հազարամյակներ, իսկ այսօր ծաղրում ենք այն ու գնում մի վայր, որը մեզ համար «բարձր լեռ» է երևում․ 
իրականում «խորը ձոր» լինելով։ Մի ձոր, որը մեզ տանում է, անգամ գլորում դեպի անդունդ, որտեղից բարձրանալը կրկնակի դժվար է մեզ համար։ 
Ես մի հայորդի եմ, որը կարող է ժամանակակիցների կողմից հետամնաց ընկալվել, անգամ ազգայնամոլ մի ծայրահեղական, սակայն հայրենասեր լինելը դա ծայրահեղականություն չէ, թեպետ բոլորն են այժմ իրենց համարում հայրենասեր,գնալ այնտեղ որտեղ պետք է ծափ, պետք է նաև մի բան, որը 
վերջերս ծափից ավելի անհրաժեշտ է և օդի ջրի պես հարկավոր «հային»՝ «լայք», այ սրանք են մեր ներկայիս հայրենասերների մի մասի ձգտումն ու նպատակը, այլ ոչ թե հայրենիքն ու ազգը, հայրենականն ու ազգայինը, ինչ փույթ թե այդ հայրենասիրությունից հայի դիմագիծը կպատվի երեսը լղող և վհուկի նմանեցնող դիմակով։ Հաճախ սկսում եմ մտածել, որ գուցե ճիշտ են մեծերը, այդ տարբեր քսուկներին գաճ անվանելու հարցում, հաճախ նաև մտածում եմ թե սխալվում են, քանզի ջաճը շինարարության մեջ օգտագործվող կարևոր նյութ է իսկ այ մարմնի «գաճը» գուցե ձգում և երիտասարդացնում է աղջկան, բայց դրան զուգահեռ նաև վերջինիս դարձնում ոչ թե մարդ կամ մարմին, այլ քիմիական միացություն որին դիպչել անգամ ափսոսում ենք քանզի ողջ տեսքը կորում է։ Այս հարցում տղաները միշտ էլ մեղադրում են հայուհիներին և ափսոսում որ իսկական հայուհին այսօր փոքրամասնություն է Հայաստանում, բայց սխալ չի լինի նշել որ այդ հարցում մեղավոր է նաև հայորդին, որ իր քրոջը, իր շրջապատի աղջիկներին արգելքներ դնելու փոխարեն, դեռ մի բան էլ ինքն է տարվել օտարածին նորարարություններով, թեկուզ նաև վերջերս նորաձև դարձած չսափրվող տղաների օրինակն է, ինչ օրինակ են նրանք այսօր աշխարհին, մակերեսորեն նայելով նորաձևության, սակայն խորը նայելով կարող ենք ասել որ նրանք ալարկոտության, հակահիգենիկ վիճակի պայծառ դրսևորումներ են։
Հայ աղջիկները դպրոց գնալու տարիքից արդեն տրվում են նորաձևության, անգամ այնքան ժամանակ են հատկացնում շպարին, որ մոռանում են սերտել ոչ միայն դպրոցական դասերը, այլ նաև իրենց ծնողների դաստիարակչական դպրոցի դասերը, առանց որի բարոյական դիմագիծը չկորցնելը ուղղակի անհնար է։ 
Հագուստներ որոնց նայելիս թվում է թե ավելի լավ կլիներ չլինեին, սանրվածքներ որոնց նայելով հաճախ (անգամ աղջկա դեպքում) գերադասելի է թվում ճաղատությունը։ Եվ ուր ենք գնում այսպես, ով իմանա։
Բարձրանում ենք թե իջնում, բարիանում ենք թե չարանում չգիտենք, բայց մի բան կա որը անհերքելի է, մեծերից եկած ավանդույթները չպահպանողը, իրենը ստեղծել և պահպանել ուղղակի անկարող է, ստեղծել գուցե կարողանա, բայց հետագայում ինքը կուզենա դա քանդել, քանզի ստեղծածը նման չէ ոչ իրեն, ոչ էլ այն ավանդույթներին որոնց մասին ծնողներից է լսել, որոնց կարոտում է, բայց չի արտահայտվում հետամնաց չերևալու համար։
Եվ առհասարակ կարծես այսօր ամեն բան է արվում հետամնաց չերևալու համար։ Եվ դա ոչ թե ժամանակակից է այլ չտեսության մեծագույն դրսևորում։

2017/07/01

Ցածր բարձունք




Քեզ թե անգամ կարոտեմ,
Այդ կարոտս կխեղդեմ,
Այնպես որ էլ երբևե,
Քո աչքից չկախարդվեմ։

Դու մտածիր, թե տանջվում եմ,
Բայց և արի, որ համոզվես.
Նոր բախտիցս հրճվում եմ,
Ինչքան էլ, որ դու դա չուզես։

Դու կարծիր քեզ անհաս բարձունք,
Բայց և արի, որ համոզվես.
Քեզ նայելիս կռանում եմ,
Որ գոնե աչքերիս նայես։